Sermaye piyasalarında zamansallık çok önemlidir.
Yatırım demek iyi bir şirketi yüksek bir fiyata almak demek değildir. Bizim yatırımcımızın en çok yanıldığı olay bu .Evet şirket çok iyi olabilir ama hisse fiyatı da yüksek olabilir bunu unutmayın.
Yatırımdaki amacımız içsel değerlerinin altında işlem gören şirketleri bulabilmektir .Bunun için ise çeşitli metotları kullanmak, araştırmak ve düzgün şekilde analizler yapmak gerekecektir.
Örneğin sektörel çarpanlar buradan bizim karşımıza çıkan en önemli noktalardan birisidir.
Örneğin sektörde 10 hisse var,
Ve bu 10 hisse Esas faaliyet karının ortalama 7-8 katı ortalama ile işlem görüyor.
Eğer sizin aldığını şirket esas faaliyet karının 3-4 katına işlem görüyorsa ,bir noktada sektör ortalamasının altında işlem görüyordu .Şirket ile ilgili özel bir durum yoksa bu şirket için prim oluşturabilir.
Bunun tam tersi de geçerlidir.
Örneğin şirketler ortalama esas faaliyet karının 7-8 katı ortalama ile işlem görüyorsa ve sizin incelediğiniz şirkette bu oran 10-11 ise bu da şirketin değerinin biraz üzerine çıktığını gösterir . (özel bir durum yoksa)
Yine bu sadece değer belirlemede tek başına bir ölçüt değildir.
Örneğin
Fd/favök oranı da bizim için önemlidir .Bu oranın düşüklüğü hisselere pozitif etki yapacaktır. Fakat yine de burada da sektör ortalaması önemlidir.
Örneğin sektördeki şirketlerin fd/favök oranı 9-10 ise ve sisin baktığınız şirketin oranı bu oranın altındaysa yine prim oluşturabilir. Bu oranın üstündeyse şirket yavaş yavaş değerine gelmiştir diyebiliriz.
Evet dediğimiz gibi sizin tercih ettiğiniz şirket kalitelidir,
Fakat borsada önemli olan da kaliteli şirketi makul fiyata almaktır.
Bunu yapabilmek için de bu yazıda belirttiğimiz oranlara ve donelere dikkat etmeli ve düzgün şekilde hisse üzerinde yorumlamalısınız.
Şirket ile ilgili özel durumlar ayrıdır. Buna ayrı bir parantez açılmalıdır.
Yine değerlendirmeler bakılırken
F/K önemli bir orandır, bazen 18 f/k ucuz iken bazen 6 f/k pahalıdır.
Yine burada da ölçümüz sektördür.
Örneğin sektör f/k’si 5 ise sizin 6 f/k ile aldığınız bir şirket (özel bir durum yoksa)asla ucuz değildir.
Yine sektörün f/k ortalaması 14-15 ise sizin aldığınız hissenin f/k ortalaması 10-12 ise bu şirketinizde prim oluşturacaktır.
Görüldüğü gibi bakıyorsunuz bazı sektörde 5 fk pahalı iken bazı sektörde 12 fk ucuz. Onun için değerleme ona göre yapılmalıdır.
Aynı durum pd/dd için de geçerlidir.
Yine pd/dd oranını da hesaplarken sektörel ortalamalara dikkat edilmelidir.
Şirketin yaptığı ciro’da önemlidir.
Örneğin
Şirket 100 m ciro elde etti.
Bakıyorsun bu şirket piyasada 25 m ‘ye işlem görüyor
Sektör ortalamasına bakıyorsunuz ortalama şirketler ciroya yakın işlem görüyor .İşte böyle bir durum şirketin fiyatını yukarı çekecektir.
Yine şirket öz-sermaye karlılık oranının yüksek olması da şirketin değerini arttıran ve değerlemeye katılı sağlayan bir orandır
Bu oranlar bize zamansallık anlamında katkı sağlayacaktır.
Bu yazımızda genel olarak Şirket değerleme , sektör ortalamaları ve zamansallık üzerine konuştuk. Bunlara dikkat edin her şeyden önce deneyin
Şirketleri sadece rakamsal olarak öğrenmek doğru değildir.
Bunları yapmadan en başta şirket yatırımcı sunumları mutlaka okunmalıdır.
ADEM AYAN