F/K-AYRINTILI ANLATIM
Fiyatın , Kazanca oranı demek. Mevcut fiyat ile hissenin 1 yıllık hisse başı karına oranını ifade eder.Çoğu kez yakın çevreden f/k düşükmüş? f/k ‘sı Yükselmeye başladı gibi sözler duyarsınız.Acaba bu FK bu kadar önemli midir ? Hisse alırken F/K ‘Sı 8 olan ile 40 olan arasında fark var mıdır ? Bizde f/k nin genel içeriğine hiç girilmeden mantığının ne olduğu hiç sorgulanmadan sürekli Sadece rakamlar üzerinde Alış satışlar yapılır.Örneğin F/K Nın 7-10 BÖLGESİNE düşünce al. 12-14 bölgesine çıkınca sat mantığı vardır.F/k ‘sını 30 görünce çok yüksek deriz fakat neden yüksek veyada 3-4 göründe düşük deriz, peki neden düşük bizim için fk neyi ifade ediyor ki?
Örneğin x hissesinde 100 lot aldık.Bu hissenin piyasada işlem gördüğü fiyat 40 tl .Senelik hisse başı karı 5 tl .Hisse başı karına baktığımızda bu hisse kar aynı kaldığı takdirde 8 yılda paranızı 2’ye katlayabiliyor.Yani burada fk oranım 8’dir.Tabi bu hesaplama kar aynı kalırsa üzerinde yapıldı.Siz şirketin büyüyeceğini karını gelecek 3 yılda 2 katına çıkaracağını düşünyorsunuz.Gelcekte karını 3 katına çıkarmak Mevcut hisse başına karıda 3 katına çıkarmayı ifade eder yani hissenin yıllık 15 tl kar edeceğini hesaba katarsak.Burada fiyatlar aynı kaldığı takdirde 3 yıl sonra fk 2,75 ‘düşer.Bu da karına arttıran bir şirket modeline göre düşük kalan bir fk olur Eğer sen hisse başı karın 15 tl olabileceğini düşünüyorsan mevcut fiyatın 3 katı artması fk oranını dengeleyecektir.Geçmiş dönem f/k dikkat edin edin ort alım kaç fk’da oluştu yani yatırımcılar şirketi kaç f/k karşıladı örneğin yukarıdaki örnekte olduğu gibi 8 f/k’da karşıladılarsa sonraki dönemlerde bu beklenti ilse 8 -10 fk bu şirket için normal olcaktır.Yani her yıl karın artması fk’nın her 8’in altına düştüğünde hissede iskonto yaratacaktır.
Bir de şu önemli şirketin büyüme hızıda f/k oranında önemlidir atıyorum şirket büyüme oranı yıllı %30 f/k oranı %7 ise bu şirketin Yükseleceğinin işareti olabilir veya da bunun tam tersi de doğrudur..Onun için yıllık büyümenin fk üzerinde ciddi anlamda etkisi vardır...
F/K ‘SI yüksek olan şirketlere neden yatırım yapılır ?
Atıyorum şirket yatırım yapıyordur o sırada da f/k sı 25 yükselmiştir.Yatırımcı ileride karın artacağını hesaba katarak bu tarz şirketlere yatırım yapar.Yani f/k si 25 normal şartlarda çok yüksek bir orandır burada yatırımcı Şirketin yatırımlarının bitmesi durumunda Karların atacağını FK’nın buna paralel düşeceğini düşünerek.Yüksek fk’dan hisseyi alabilir fakat bu durum büyük hisselerde çok nadir bir durumdur.
Sektörel F/K oranı da çok önemlidir atıyorum sektör ortalaması 12 ile sizin aldığınız hisse’nin f/k si 8 ise sektörün altında işlme görüyordun bu durum yatırımcı ya ileride karın düşeceğini düşünerek yatışa geçmiş ya da karın artmasını beklememektedir.
Yanlız burada unutulmaması gereken şey F/K hisse size BUGUN ki fiyatın hissenin asıl değerinin altında mı üstünde mi olduğunu gösterir.Onun için bu noktaya çok dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyorum.
F/K göre hisse alırken neden geçmiş f/k fiyatlarının araştırın dedi ?
Sebebi şu atıyorum hisse 18-22 arası f/k geçmiş yıllarda yüklü miktarda alıcı bulduysa bu f/k zamanla 9-10 düşüp aynı zamanda hisseninm fiyatını arttıysa burada yatırımcıların geleceği doğru yorumlamıştır diyebiliriz.F/K nın asıl değerini Yatırımcılar oluşturur.Bu değeri büyük oranda büyük fon sahiplerini hissenin fiyatını karşılama oranları belirler.Şirketlerin büyüme oranları ile F/K yakın ilişki içindedeir Ağır marjda büyüyen şirketlerin F/K oranları genelde düşüktür Sektör ortalamasındadır fakat hızlı büyüyen şirketlerin f/k ları hızlı gelişime açık olduğu için yüksektir bu şirketlerinde zamanla f/k larının belli bir oranda oturması beklenir.Çünkü borsa geleceği satın alıyorsa hızlı büyeceğini düşündüğümüz bir şirketin o anlık f/k’sı yüksek olabilir.Ama zamanla büyümenin getirdiği yüksek kar piyasa değerinin artışı zamanda Şirketin belli bir oranda yavaş yavaş ilerlemesini sağlayacaktır.
Şimdi burada önemli olan sizin bugun hisseye yatırıdığınız paranın geçmişte insanların yatırıdığı paraya denk gelip gelmemesidir.Bu nokta önemlidir Onun için yatırım yapmadan önce Şirkete ödediğimiz paranın geçmişteki karşılığına mutlaka bakmalıyız. Sektörel F/K değerleri çok önemlidir.Bu konuya ciddi anlamda önem verilmelidir.
Yinede borsada F/k SI YÜKSEK olan şirketlerden biraz da olsa uzak durmak gerekir.Çünkü gelişimin hangi boyutta olduğunu bilmemek bazen hata yaptırabilir.Genel olarak borsalarda Çöküşün geleceği zamanı bile F/k ortalamalarına bakıp anlayabilirsiniz Şirketlerin ortalama F/K ‘sı 14-15 lere gelmişse artık borsada düzeltme zamanı da gelmiş olabilir.Hiçbir değer f/k dan bağımsız değildir.
ADEM AYAN
SON YORUMLAR