HİSSE BAZLI DÜŞÜNMEYİN
Borsayı sadece kendi hisseniz odaklı düşünmeyin , bunu böyle düşünürseniz yanılırsınız.Evet seçtiğiniz hisse tabiki önemlidir fakat unutmayın ki düşün borsada en iyi hisseye de sahip olsanız mutlaka iyi veya da kötü nasibinizi alırsınız.
Bence burada düşünülmesi gereken bir çok şey var . Döviz kurları , işsizlik verisi ,enflasyon ,tüfe ,üfe ,Global riskler ,Fed ,Abd verileri,Avrupa verileri, faizler….Bu listeyi uzatabiliriz.
Aldığınızı hisse ne olursa olsun bu verilerde mutlaka etkilenecektir.
Örneğin Otomotiv hissesi aldınız , faizlerin ve enflasyonun yükseldiğinde doğal olarak şirketin satışları düşecek ve bu da rakamlara yansıyacaktır.Bunun tam terside doğrudur.Yani faizlerin ve enflasyonun düştüğünde satışları artacak ve bu da mutlaka rakamlara yansıyacaktır.
Kötüleşen ekonomide bir şirket en fazla 1 bilanço dönemi dayanabilir.Mutlaka olumsuz etkisini görecektir.Çünkü ekonominin her halkası domino taşı gibidir , birisi yıkılırsa diğeri de yıkılacaktır.
Örneğin işsizliğin arttığı , faizlerin yükseldiği , enflasyonun yükseldiği bir dönemde , Lüks ihtiyaçları satan şirketlerin cirolarının yükselmesini beklemek hayalcilik olur.
İnsanlar ekonomi sıkıntılı iken sadece temel ihtiyaçlarına cevap verecek harcamalar yaparlar.Onları da yaparken kısıtlamalara giderek yaparlar.
Onun için borsada pozisyonlar açarken şirketin mevcut rakamlarından ziyade ileride olması gerekenleri düşünün.
Yukarıdaki örnekte anlattığım gibi Faizler yükseldiğinde Otomotiv şirketlerinin ileride satışlarının düşeceğini hesaba katmalısınız veya da gyo’ları, çimentoların…
Belki sıkıntı ilk bilanço döneminde görülmeyebilir fakat ilerleyen dönemlerde hiçbir sektör ,
Yüksek kura, yüksek enflasyona , yüksek faize dayanamaz illaki cirolarında ciddi anlamda düşmeler olacaktır.Piyasa oyuncuları ise bu durumu en az 8 ay önce satın alacaktır.
Hisse bazlı düşünmek yerine Global ölçekli ve Ekonomi temelli düşünmek her zaman faydalı olacaktır.Ekonomi bir zincirler halkasıdır.Bir halka zayıflarsa bütünlük bozulur.
Riskleri hesap etmeliyiz ,bunları hesap ederken de hisse bazlı değil genel ekonomi bazlı yapmalıyız.
Örneğin Döviz borcu yüksek olan bir şirketin cirosu ne kadar yüksek olursa olsun Olası döviz yükselişlerinde en kırılgan yapıyı onlar gösterecektir…
Yani aslında genel mesele şu bir şirketi sadece tek bir veriye bakıp da incelememek lazım birçok açıdan düşünmek lazım.
Tabi hiçbirimiz yükselen borsada düşünmüyoruz fakat düşen borsada bu sorulara neden zamanında cevap aramadığımıza şaşırıyoruz.
Birazda faizleri konuşalım faizlerin %25-30 arasında olduğu bir piyasa da adam neden parasını riske atsın ki ? Zaten garanti %25-30 cebinde.O yüzden faizlerde yüksekse yine borsa ve ekonomide canlanma olmaz.İnsanlar parasını bankadan dışarıya çıkarmaz , paradan para kazanma derdine düşer.
Genel ekonomi durumuna dikkat edin o düzelmeden hiçbir şey düzelmez.
Klasik mantık ,
Faiz , enflasyon ve kur yükseliyorsa ,SAT
Faiz , enflasyon ve kur düşmeye başlıyorsa AL
ADEM AYAN